کاردانو روی کدام شبکه است؟

وقتی کسی می‌پرسد «کاردانو روی چه شبکه‌ای فعالیت می‌کند؟»، برخی می‌گویند ممکن است «اتریوم» یا «بایننس اسمارت چین» باشد، اما حقیقت جذاب‌تر است: کاردانو یک بلاک‌چین نسل 3 و مستقل است که با تمرکز بر مقیاس‌پذیری، امنیت و پایداری طراحی شده‌است. در این مطلب، معماری، مزایا، چالش‌ها و نقش کوین ADA بررسی می‌شود.

تاریخچه و نقشه راه کاردانو

کاردانو در سال ۲۰۱۵ توسط چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) (یکی از بنیان‌گذاران اتریوم) و جرمی وود (Jeremy Wood) تاسیس شد و هدف آن ساخت یک بلاک‌چین علمی و مبتنی بر پژوهش بود. توسعه کاردانو بر تحقیقات داوری‌شده، روش‌های رسمی و معماری مدولار تمرکز دارد. همین ویژگی باعث افزایش خرید ارز دیجیتال کاردانو نیز شد.

شبکه اصلی کاردانو (عصر بایرون) در سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد و همزمان کوین ADA معرفی گردید. از آن زمان، مسیر توسعه کاردانو بر اساس عصرها برنامه‌ریزی شده که هر کدام با هدف خاصی طراحی شده‌اند:

• بایرون (Byron)– پایه‌گذاری تراکنش‌ها و کیف پول‌ها
• شیلی (Shelley)– تمرکززدایی و استیکینگ
• گوگن (Goguen)– قراردادهای هوشمند
• باشو (Basho) – مقیاس‌پذیری و بهینه‌سازی (مثل سایدچین‌ها و هایدرا)
• ولتیر (Voltaire)– حاکمیت شبکه، رای‌گیری و خزانه

تا اواخر ۲۰۲۴، کاردانو وارد عصر ولتیر شد و با فورک‌های چانگ (Chang) و پلومین (Plomin)، حاکمیت درون‌زنجیره‌ای و رای‌گیری جامعه فعال شد. توسعه کاردانو به سمت حاکمیت مبتنی بر جامعه حرکت می‌کند و نقش تیم‌های مرکزی مانند IOHK، امرگو (Emurgo) و بنیاد کاردانو کمتر می‌شود.

نحوه عملکرد بلاک‌ چین کاردانو

کاردانو از معماری مدولار و چند لایه بهره می‌برد تا انعطاف، قابلیت ارتقا و عملکرد بهینه حفظ شود. در قلب این شبکه، الگوریتم اجماع اوروبوروس اثبات سهام (PoS) قرار دارد که اعتبارسنج‌ها را بر اساس میزان ADA استیک‌شده و پارامترهای دیگر انتخاب می‌کند.

یکی از نوآوری‌های مهم کاردانو، مدل EUTXO است که مدل حسابداری بیت‌کوین را تعمیم داده و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و رفتار قابل پیش‌بینی‌تر را فراهم می‌کند. تراکنش‌ها، قراردادها و عملیات توکن‌ها از طریق این مدل جریان می‌یابند و امکان پردازش موازی و اعتبارسنجی کارآمد را فراهم می‌کنند.

نودهای شبکه کاردانو از مینی‌پروتکل‌هایی مانند chain-sync، block-fetch و transaction submission برای ارتباطات همتا به همتا استفاده می‌کنند. طراحی مدولار باعث شده اجزای اجماع، دفترکل، شبکه و APIها مستقل عمل کنند و بتوانند به‌طور جداگانه توسعه یابند.

در استیکینگ، دارندگان ADA می‌توانند کوین‌های خود را به استخرهای استیک واگذار کنند تا امنیت و تمرکززدایی شبکه افزایش یابد و در ازای آن پاداش دریافت کنند. استخرهایی با استیک بیشتر شانس بالاتری برای تولید بلاک دارند.

مزایا و چالش‌های بلاک‌ چین کاردانو

در ادامه به مزایا و معایب این بلاک چین می‌پردازیم:

مزایا

• مصرف انرژی پایین و پایداری: استفاده از مکانیزم PoS مصرف انرژی را به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد.
• معماری مقیاس‌پذیر و قابل ارتقا: طراحی مدولار امکان به‌روزرسانی بدون تغییر کل سیستم را فراهم می‌کند.
• پایه علمی و تحقیقاتی: پروتکل‌ها بر اساس داوری علمی و تایید رسمی توسعه یافته‌اند.
• حاکمیت توسط دارندگان کوین: رای‌گیری درون‌زنجیره‌ای به دارندگان ADA اجازه می‌دهد در تصمیم‌گیری‌های شبکه مشارکت کنند.

چالش‌ها و معایب

• جامعه توسعه‌دهنده کوچک‌تر: نسبت به اتریوم و سولانا، جذب توسعه‌دهندگان سخت‌تر است.
• زبان‌های برنامه‌نویسی غیرمعمول: Haskell و Plutus یادگیری سخت‌تری داشته و پذیرش کمتری دارند.
• محدودیت‌های منابع و مقیاس‌پذیری: بار شبکه و تراکم می‌تواند چالش ایجاد کند.

معرفی کوین ADA

ADA کوین اختصاصی کاردانو است و نقش‌های متعددی در عملکرد شبکه دارد:

• پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و قراردادها
• استیکینگ و اعتبارسنجی شبکه
• حاکمیت و رای‌گیری در شبکه ولتیر
• ذخیره ارزش و سرمایه‌گذاری بلندمدت

حداکثر عرضه ADA ۴۵ میلیارد واحد است. کیف پول‌های ددالوس (Daedalus) و یوروی (Yoroi) برای نگهداری امن ADA استفاده می‌شوند. بدون ADA، هیچ مکانیزم استیکینگ، حاکمیت یا تراکنش عملیاتی نخواهد بود.

پس می‌توان گفت کاردانو با معماری مستقل و نسل 3 خود، ترکیبی از مقیاس‌پذیری، امنیت و پایداری را ارائه می‌دهد و کوین ADA قلب اکوسیستم آن است. این شبکه فرصت‌های ارزشمندی برای استیکینگ، مشارکت در حاکمیت و سرمایه‌گذاری بلندمدت فراهم می‌کند، اما محدودیت‌هایی مانند پذیرش توسعه‌دهندگان و منابع شبکه را نیز باید در نظر گرفت.

در نهایت، کاردانو گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به بلاک‌چین است، به شرط آنکه واقع‌بینانه نسبت به مزایا و چالش‌های آن نگاه شود.